اسماعیل اَدیب خوانساری (زادهٔ ۱۲۸۰ – درگذشتهٔ ۶ فروردین ۱۳۶۱) نخستین خوانندهٔ مرد در رادیوی ملی ایران بود.
اسماعیل ادیب خوانساری فرزند یک روحانی و خوشنویس برجسته به نام «میرزا محمود بن ابی القاسم الخوانساری» بود.
در سال ۱۳۰۹ وارد خدمات دولتی شد و کار اداری خود را از ۱۶ مهر ماه ۱۳۰۹ در بلدیه که همان شهرداری تهران امروزیست آغاز کرد
در سال ۱۳۱۹ وقتی برای نخستین بار در ایران رادیو ملی تأسیس شد، در حالی که سی‌ونهمین سال زندگی را می‌گذراند به عنوان نخستین خواننده مرد رادیوی ملی ایران، به رادیو دعوت شد. او در آن دوران با نوازندگانی چون ابوالحسن صبا، علی اکبر شهنازی، حسین یاحقی، حبیب سماعی، عبدالحسین شهنازی، مهدی خالدی و مرتضی محجوبی همکاری می‌کرد
ادیب خوانساری سال‌های متمادی به‌خاطر بیماری ریوی از تنگی نفس رنج می‌برد؛ در سال‌های ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ دو بار تحت عمل جراحی ریه قرار گرفت و هر از گاه دچار مشکلات قلبی و تنفسی می‌شد. او سرانجام روز ششم فروردین سال ۱۳۶۱ در سن ۸۱ سالگی پس از این‌که مدت‌ها دچار ضعف جسمانی و بیمار و بستری بود، درگذشت.