دسته: مرتضی محجوبی
مرتضی محجوبی (زادهٔ ۱۲۷۸ خورشیدی در تهران – درگذشتهٔ ۱ فروردین ۱۳۴۴)، نوازنده پیانو اهل ایران بود. او از بنیانگذاران موسیقی ملی ایران بهشمار میرود. وی سالها تکنواز پیانو در برنامه گلهای رنگارنگ بود. مرتضی محجوبی در محافل هنری ایران به نام مرتضیخان یا مرتضیخان محجوبی معروف بودهاست. وی برادر رضا محجوبی است.
مرتضی محجوبی فرزند عباسعلی، معروف به ناظر، سال ۱۲۷۸ در تهران متولد شد. بودن پیانو در منزلشان و آشنایی مادرش فخرالسادات با آن، وی را به سوی این ساز کشاند.
او برای تعلیم موسیقی به حسین هنگآفرین معروف به حسینخان «ر» سپرده شد. در ده سالگی هنگام کنسرت عدهای از هنرمندان در سالن سینما فارووس، آواز عارف قزوینی را با پیانو همراهی کرد. مرتضی به زودی سرآمد نوازندگان پیانو در زمان خود شد.
اهمیت کار محجوبی، در این است که باسازی کاملاً اروپایی، موسیقی ایرانی را به خوبی مینواخت. این نحوهٔ نوازندگی خاصِ خود او بود و دقیقاً تأثیر یک ساز صددرصد اصیل و سنتی را در شنونده باقی میگذارد. بدین ترتیب محجوبی یکی از پایهگذاران موسیقی ملی ایران به حساب میآید.
وی علاوه بر نوازندگی، چندین تصنیف و پیشدرآمد و رِنگ نیز تصنیف کردهاست. تصنیفهایش پلی است میان تصنیفهای عارف قزوینی و علی اکبر شیدا و تصنیفهای زمانهاش. در کارش آثار قدما را مد نظر داشت ولی اثر خود را به صورتی جامعتر ارائه میداد. در این زمینه کافی است به تصنیف معروف او با مطلع «من از روز ازل دیوانه بودم» که با صدای غلامحسین بنان خوانده شده اشاره کرد. لازم است ذکر شود که مصرع اول شعر «من از روز ازل دیوانه بودم» را خود مرتضیخان محجوبی سروده و باقی شعر از رهی معیری است.
مرتضی محجوبی نت نمیدانست، ولی برای خود نتی اختراع کرده بود که بیشباهت به خط سیاق نبود (خط سیاق علاماتی است در قدیم برای ثبت کردن وزن اجناس یا ارقام پول به کار میبردند). در اینباره پرویز یاحقی به شاپور بهروزی گفتهاست:
«آهنگی در دستگاه شور ساخته بودم، به نام «ای امید دل من کجایی» که از گلهای رنگارنگ ۱۷۲ پخش شد. هنگامی که به همهٔ اعضای ارکستر نت این تصنیف را برای اجرا دادم مرتضی محجوبی از من خواست، آهنگ تصنیف را با ویولون بنوازم و او آن را با علایم ویژهٔ خود پشت قوطی سیگار همای خود نوشت و عجب این بود که این آهنگ را همان مرتبه اول از همهٔ اعضای ارکستر بهتر و درستتر نواخت.»
مرتضیخان محجوبی ۱ فروردین ۱۳۴۴ در سن ۶۵ سالگی در گذشت. پیکر وی در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد. بنابر وصیت وی، اکبر گلپایگانی پس از خاکسپاری بر مزارش آواز خواند.
آثار جمعآوری شده از این هنرمند در سایت خصوصی به شکل زیر است:
یادنامهی گلپا – مجموعه اجراهای خصوصی اکبر گلپایگانی
یادنامهی گلپا – مجموعه اجراهای خصوصی اکبر گلپایگانی مجموعهی پیش رو شامل ۳۲ اجرای خصوصی از اکبر گلپایگانی است که…
گلهای شجریان – یک شاخه گل ۴۱۷
یک شاخه گل ۴۱۷ – آواز بیات ترک گلهای شجریان (۲۵) خوانندگان: اکبر گلپایگانی، حسین قوامی و محمدرضا شجریان سهتار: احمد…
گلهای ایرج – برگ سبز شمارهی ۱۲۷
برگ سبز شمارهی ۱۲۷در آواز دشتی گلهای ایرج پروژهی جدیدیست که در سایت خصوصی آغاز شده، تصمیم بر این است…
گفتگوی سازها – اجرایی از هنرمندان مختلف
گفتگوی سازها – اجرایی از هنرمندان مختلف ۳۲۰kbps – ۱۴۹MB : مستقیم | مدیافایر پخش آنلاین: دریافت از کانال تلگرام آموزش دانلود
ساز و آواز – آواز همایون از برگ سبز ۱۳۴ – خوانساری، محجوبی و افتتاح
ساز و آواز – آواز همایون از برگ سبز ۱۳۴ – محمودی خوانساری، مرتضی محجوبی و امیرناصر افتتاح همایون و…
کاروان – غلامحسین بنان و مرتضی محجوبی
کاروان – غلامحسین بنان و مرتضی محجوبی ۳۲۰kbps – ۳۶٫۷MB : مستقیم | مدیافایر پخش آنلاین کاروان – غلامحسین…
ساز و آواز – آواز چهارگاه از برگ سبز ۸۶ – بنان، محجوبی و تجویدی
ساز و آواز – آواز چهارگاه از برگ سبز ۸۶ – بنان، محجوبی و تجویدی ۳۲۰kbps – ۳۰٫۳MB : …
ساز و آواز – آواز بیات زند در برگ سبز ۷۹ – خوانساری و محجوبی
ساز و آواز – آواز بیات زند در برگ سبز ۷۹ – خوانساری و محجوبی ساز و آواز مجموعهی جدیدی…